در مقاله های قبلی راجع به تعاریف ارز دیجیتال و رسمی شدن ارزهای دیجیتال در ایران توضیحاتی ارایه دادیم. همانطور که می دانید ارز دیجیتال نوعی ارز است که نه در فرم فیزیکی بلکه تنها در قالب دیجیتال یا الکترونیکی موجود است. بیت کوین اولین نمونه از ارزهایی است که با نام ارزهای رمز پایه شناخته میشود ولی بیت کوین تنها ارز دیجیتل موجود در فناوری بلاک چین نیست.در این مقاله قصد داریم تا شما را با انواع ارزهای دیجیتال آشنا کنیم.
حتی اگر شما به تازگی وارد دنیای ارزهای دیجیتال شدهاید، شانس زیادی وجود دارد که اطلاعات شما از ارز دیجیتال بیت کوین به نسبت سایر ارزها بیشتر باشد. بیت کوین اولین ارز دیجیتالی است که مورد قبول بسیاری از افراد قرار گرفت. دلیل این مسئله هم متن باز بودن و همچنین استفاده از فناوری بلاک چین جهت افزایش امنیت تراکنشهای مالی است. با وجود تمام رقبایی که بیت کوین از گذشته تا کنون داشته است، همچنان هم به عنوان برترین ارز دیجیتال شناخته میشود. جالب است بدانید که با وجود سقوط ارزش بیت کوین که اخیراً شاهد آن بودیم، بسیاری از اقتصاددانان معتقد هستند که باید در بیت کوین سرمایهگذاری کرد. چرا که در آینده باز هم ارزش این ارز صعود خواهد کرد.
بیت کوین کش فعالیت خود را به عنوان ارز دیجیتال از سال 2017 آغاز کرده است که ثمرهای از هارد فورک hard fork است. به عبارت دیگر در این ارز دیجیتال برخی از استخراج کنندگان قوانین جدیدی را تعیین کردند، که با به کارگیری آنها از بلوکهای سنتی بیت کوین خارج شده و ساختار جدیدی را شکل دادند.
به طور خلاصه میتوان گفت تفاوت در مقیاس و نحوه طراحی موجب جداسازی بیت کوین کش از بیت کوین شده است. بنابراین میتوان گفت تفاوت اصلی این دو ارز دیجیتال در بلوک آنهاست.
اگر اتریوم را با سایر ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، لایت کوین، بیت کوین کش و … مقایسه کنیم، باید بگوییم که اتریم کاملاً متفاوت است.
چرا که صرفاً یک ارز دیجیتالی بوده و به عبارت دیگر یک پلت فرم محاسباتی توزیعشده است. وجود این پلتفرم باعث شده است که امنیت و اطمینان تراکنشهای مالی با استفاده از این ارز افزایش پیدا کند. در حال حاضر جایگاه اتریوم در میان انواع ارز دیجیتال دوم، بعد از بیت کوین است.
اتریوم کلاسیک نیز مشابه با بیت کوین کش است. یعنی این ارز نیز از شبکه اصلی اتریوم جدا شده و شروع به فعالیت پیدا کرده است. دلیل این جداسازی اختلافاتی است که در رابطه با نسخه اولیه بلاک چین این ارز وجود داشته است. برخلاف بیت کوین کش که بعد از جداسازی توانست روند رشد خود را طی کند، اتریوم کلاسیک برای معرفی خود چندان موفق عمل نکرد. چرا که همچنان ضعفهای زیادی در نحوه عملکرد آن وجود دارد.
لایت کوین توسط کارمند سابق گوگل چارلی لی در سال 2011 توسعه داده شد و توسط چندین شرکت مشترک با بیت کوین منتشر شد که بر اساس پروتکل رمزنگاری شده متن باز بلاک چین فعالیت میکند. در میان آلت کوینهای مختلفی که وجود دارد، لایت کوین به نسبت سرعت، عملکرد و … توجه بسیاری از سرمایهگذاران جدید را به خود جلب کرده است.
ریپل یکی از انواع ارز دیجیتال است که به عنوان یکی از روشهای پرداخت ارزی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. به گونهای که این ارز دیجیتال به عنوان یک روش پرداخت در بسیاری از صنایع بانکی و سرمایهگذاری به عنوان یکی از بهترین روشها جهت انجام امور مالی در نظر گرفته میشود.
توکن زی کش ZEC در سال 2016 با استفاده از پروتکل Zerocash شروع به فعالیت کرد. یکی از اهداف اصلی Zcash، حریم خصوصی بی قید و شرط است، که خود یکی از مهمترین اهداف اصلی فناوری رمزنگاری است. با استفاده از این ارز دیجیتال، کلیه اطلاعات فرستنده، گیرنده، مقدار وجه انتقالی و … رمزنگاری شده و تنها توسط خود فرد مشخص شود که چه اطلاعاتی برای سایر افراد قابل دستیابی است. به دلیل همین مسائل امنیتی است که بسیاری از افراد استفاده از این روش را برای انجام تراکنشهای مالی خود در نظر میگیرند.
یکی از بنیانگذاران Ripple در سال 2014 یک پروتکل Stellar ایجاد کرد که اغلب با Ripple مقایسه شده است. تفاوت اصلی این دو ارز دیجیتال این است که ریپل متن بسته و استلار متن باز است. همانطور که پیشتر اشاره کردیم، بسیاری از مؤسسات مالی مانند بانکها، استفاده از ریپل را ترجیح میدهند. در حالی که مخاطب اصلی ارز دیجیتال استلار، افراد معمولی است.
برای اطلاع از قیمت هر یک از ارزهای دیجیتال کلیک نمایید.
برخی از مطالعات انجام شده در بازارهای مالی نشان میدهد، میانگین بازدهی سهام ارزشی ، سهامی با نسبت بالای ارزش دفتری به بازار) در مقایسه با سهام رشدی( سهامی با نسبت پایین ارزش دفتری به بازار بالاتر است. توجیه دلیل تفاوت بازدهی دو سهم فوق، عنوان کردند که بازده سهام اغلب به دو بخش جداگانه یعنی بازده نقدی ناشی از تقسیم سود و بازده ناشی از سود سرمایهای قابل تجزیه است.
آنها به تجزیه بازده ناشی از سود سرمایه ای به دو بخش جداگانه یعنی نرخ رشد ارزش دفتری و نرخ رشد ارزش بازار به دفتری به این نتیجه دست یافتند که بعد از شناسایی یک سهم به عنوان سهام ارزشی، نرخ رشد ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام (به واسطه ی نگهداری و حفظ سود) تقریباً صفر است. بنابراین وجود نرخ بالای بازدهی ناشی از سود سرمایهای تقریباً بهطور کامل ناشی از رشد نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری است. از سوی دیگر بعد از شناسایی یک سهم بهعنوان سهم رشدی، متوسط نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری آن کاهش یافته و در عوض نرخ رشد ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام افزایش مییابد
مطلب دیگر که در این مطالعات قابل توجه به نظر میرسد، مسئله تعدیل و همگرایی نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام را بعد از تشکیل پرتفوهای رشدی و ارزشی است. فاما و فرنچ ادعا نمودند، هیچ سهمی برای همیشه بهعنوان یک سهم رشدی یا ارزشی باقی نمیماند. بنابراین بهطور منطقی این انتظار وجود دارد که تحت تأثیر عوامل بازار و وجود شرایط رقابتی بین شرکتها، بازده سهام رشدی و ارزشی در طول زمان به هم نزدیک شود.
این در حالی است که برخی دیگر از مطالعات در انتقاد به نظر گفته شده، مدعی هستند که صرف ناشی از نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار، از شرایط خاص نمونه در بازار سرمایه آمریکا نشئت میگیرند و نمیتوان این الگوهارا در خارج از بازار سرمایه آمریکا مشاهده کرد در عین حال پارهای از پژوهشهای انجام شده در بازار سرمایه ایران نیز نشان میدهد، برخلاف نتایج مطالعات فاما و فرنچ، سهام رشدی از متوسط بازدهی بالاتری در مقایسه با سهام ارزشی برخوردار بوده اند. بر همین اساس در این پژوهش هدف اصلی بررسی وجود رابطه بین نسبت ارزش بازار به دفتری و بازده کل، بازده ناشی از سود سرمایهای و بازده نقدی در دو نوع سهم ارزشی و رشدی و مطالعه روند بازدهی دو نوع سهم مزبور در طول زمان است.
مدل سه عاملی به منظور توجیه میانگین بازدهی سهام به صورت تک سهم یا سبد سهام پیشبینی میکند که بازدهی مورد انتظار یک سبد سهام پس ازکسر نرخ بازدهی بدون ریسک به وسیله ی حساسیت بازدهی سبد سهام نسبت به سه عامل زیر توجیه میشود:
بر این اساس، مدل سه عاملی ، اختلاف بین بازده مورد انتظار ازیک پرتفوی و بازده بدون ریسک را میتوان به سه عامل یادشده نسبت داد.
بازدهی مورد انتظار یک سبد سهام پس از کسر نرخ بازده بدون ریسک بهوسیلهی سه صرف بازار، اندازه و ارزش توجیه میشود. به اعتقاد فاما و فرنچ، مدل سه عاملی قادر است اکثر استثناهای تجربی مطرح در ادبیات قیمتگذاری داراییهای سرمایهای را تبیین کند.
بعد از شناسایی یک سهم بهعنوان سهم رشدی، متوسط نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری آن کاهش یافته و در عوض نرخ رشد ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام افزایش مییابد. سؤالی که اینجا میتواند مطرح شود این است که به چه دلیل بعد از شناسایی یک سهم به عنوان سهم ارزشی، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری آن افزایش یافته و پس از شناسایی یک سهم بهعنوان سهم رشدی، نسبت مزبور کاهش مییابد؟
پاسخی که فاما و فرنچ به این سؤال میدهند این است که مؤسسات رشدی گرایش به سودآوری بالا و رشد سریع دارند، در حالیکه مؤسسات ارزشی از سودآوری و نرخ رشد پایینتری بر خوردارند. ترکیب سودآوری و رشد بالا با نرخ بازده مورد انتظار پایین موجب بالا برای سهام رشدی میشود. این در حالی (P/B) ایجاد نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری P/B است که ترکیب سودآوری و رشد پایین با نرخ بازده مورد انتظار بالا به ایجاد نسبت پایین برای سهام ارزشی می انجامد. اما وجود شرایط رقابتی بین مؤسسات، باعث تحلیل پرتفوهای P/B سودآوری بالای سهام رشدی شده و این رویکرد باعث میشود که نسبت رشدی در سالهای بعد از شکلگیری آن روندی نزولی داشته باشد. برعکس نسبت مزبور در پرتفوی ارزشی در سنوات بعد از تشکیل آن میل به افزایش دارد.بهعبارت دیگر تجدید ساختار سهام ارزشی به بهبود سودآوری آن منجر شده و این موضوع به نوبهی خود موجبات کاهش نرخ سود مورد انتظار بازار را فراهم می نماید.
فاما و فرنچ تعدیل نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام را که بعد از نامیدند. همگرایی باعث آن « همگرایی »تشکیل پرتفوی رشدی و ارزشی ایجاد میشد میشود هیچ سهمی برای همیشه بهعنوان یک سهم رشدی یا ارزشی باقی نماند. با وجود آنکه رشد ارزش دفتری سهام تا حد زیادی معلول سیاستهای تقسیم سود واحد تجاری است اما در عین حال آن به عواملی از قبیل سودآوری و فرصتهای رشد مؤسسه نیز بستگی دارد.
رفتارگرایانی عنوان میکنند، صرف ناشی ازنسبت رزش دفتری به قیمت بازار اگرچه ممکن است حقیقت داشته باشد اما عقلایی بهنظر نمی رسد. به اعتقاد این اندیشمندان، صرف ناشی از نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار نتیجه واکنش بیش از اندازه سرمایه گذاران است که سهام ارزشی را کمتر از واقع و سهام در حال رشد را بیشتر از واقع ارزش گذاری میکنند.
دلیل اصلی شکلگیری صرف ناشی از نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار بالاتر نتیجه توجه غیرعقلایی سرمایهگذاران به نرخ رشد گذشته شرکت است؛ به این معنی که سر مایهگذاران درباره شرکتهایی که در گذشته عملکرد خوب از خود به یادگار گذاشتهاند، خوشبین و درباره شرکتهایی که در گذشته عملکرد بد به جا گذاشته اند، بدبین هستند.
رفتارگرایان ادعا میکنند، سرمایهگذاران هرگز قادر بر درک مفهوم همگرایی نیستند. به نظر آنان سرمایه گذاران همواره از کاهش نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام رشدی (همگرایی منفی) و افزایش نسبت مزبور در رابطه با سهام ارزشی (همگرایی مثبت) شگفت زده اند. این الگوها، به ویژه صرف ناشی از نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار، از شرایط خاص نمونه در بازار سرمایه آمریکا نشأت میگیرند و نمیتوان این الگوهارا در خارج از بازار سرمایه آمریکا مشاهده کرد.
شرکتهای رشدی در مقایسه با شرکتهای ارزشی بازده بالاتری داشته اند. همچنین نتایج بیانگر بالا بودن بازده شرکتهای بزرگ نسبت به شرکتهای کوچک است. نتیجه دوم اینکه عامل اندازه شرکتها برای تشخیص سهام رشدی و ارزشی از یکدیگر، مناسب نیست و رابطه معناداری بین اندازه شرکت با سهام رشدی و ارزشی وجود ندارد
این روزها بحث پول الکترونیکی و ارزهای دیجیتال تبدیل به یکی از اخبار مهم اقتصادی شده و در صدر خبرهای مهم اقتصادی حتما خبری راجع به بیت کوین ها، بلاک چین و دادوستد با پول اکترونیکی دیده می شود. در دنیایی که همه تبادلات به سمت الکترونیکی شدن می رود، نمی توان انتظار داشت که شکل سنتی دادوستد همچنان به روند سابق ادامه یافته و تغییری در آن حاصل نشود.
در واقع با توجه به سرعتی که فضای مجازی و دنیای الکترونیکی در فضای داد و ستد و مبادله ایجاد کرده، ورود به این فضا برای تمام کشورها امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. ایران هم با توجه به نیاز به حضور فعال در مبادلات بین المللی و همچنین با وجود محدودیت هایی که به خاطر تحریم با آن ها دست درگریبان است، نمی تواند از قافله عقب بیافتد و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هم در حال تولید ارزدیجیتال ملی است.
بیتکوین یک روش پرداخت دیجیتال است که بر مبنای رمزنگاری و با شبکهای از کامپیوترها ممکن میشود. بیتکوین ارزی نیست که بانک مرکزی داشته باشد و نقل و انتقالها با تایید در شبکه ممکن میشود.
هر بیتکوین زنجیرهای دیجیتال از سوابق تراکنش دارد (blockchain) که به صورت توزیعشده روی شبکه ذخیرهسازی و به روزرسانی میشود.
از آنجا که ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین ماهیت غیرمتمرکز دارند بنابراین برای کار کردن شبکهی آن نیاز است تا افرادی در سراسر دنیا در حیات این شبکه دخیل باشند و سرویس ها و خدماتی را در اختیار شبکه قرار دهند. افرادی که در این امر مشارکت میکنند قطعا بی نصیب نمیمانند و شبکه به پاس خدمات آنها پاداشهایی را در نظر گرفته است که در قالب ارزهای دیجیتالی اهدا میشود که این پاداشها به نوعی باعث تولید ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین و اتریوم و… میشود.
لغت ماینینگ (Mining) در ترجمه به معنی استخراج از معادن میباشد اما ارتباط آن با دنیای ارزهای رمزنگاری شده چیست و چرا از این کلمه استفاده کردهاند؟
دلیل استفاده از این کلمه این است که همانطور که میدانید استخراج در معادن کار سختی است و به تخصص نیاز دارد و فردی که این کار را انجام میدهد ممکن است به پاس زحمتی که میکشد طلا یا سنگ قیمتی پیدا کند (یا اصطلاحا آن را استخراج کند)، در دنیای ارزهای رمزنگاری شده نیز افرادی که سرویس یا خدمتی به شبکه ارائه میکنند، به پاس خدمتی که انجام میدهند پاداش دریافت میکنند. این پاداش در قالب ارزهای دیجیتالی است و میتوان گفت ارزهای دیجیتالی از این طریق تولید میشوند. به دلیل شباهت این فعالیت با معنای واقعی کلمهی ماینینگ، استخراج ارزهای رمزنگاری شده، ماینینگ نام گذاری شده است.
بعد از اینکه اصول اولیه بیت کوین را آموختید، گام بعدی این است که چگونه بیت کوین تهیه کنید.
بیت کوین یک دارایی است. همچنین همانطور که احتمالا میدانید این دارایی فیزیکی نیست و به صورت دیجیتالی منتقل میشود.
خرید بیت کوین از سایتهای فروشنده بیت کوین و یا بهطور مستقیم از طریق افراد دیگر انجام میپذیرد . شما می توانید با روشهای مختلفی مانند کارتهای اعتباری، حسابهای اینترنتی و یا حتی با سایر ارزهای دیجیتال، از سایتها یا افراد حقیقی، بیت کوین خریداری نمایید.
برای خرید بیت کوین فرایند زیر را باید در نظر بگیرید:
1- نصب کیف پول بیت کوین
2- پیدا کردن فروشنده معتبر بیت کوین (سایت یا فرد حقیقی)
3- انتقال پول به فروشنده و دادن آدرس کیف پول برای دریافت بیت کوینهای خریداری شده (بعضی از سایتها خودشان دارای کیف پول هستند)
4- انتقال بیت کوین از فروشنده به کیف پول شما
میلیون نفر از مردم جهان از کیف پولهای دیجیتالی استفاده میکنند، اما سردرگمی های زیادی در رابطه با این کیف پولها در میان جامعه ارزهای دیجیتال وجود دارد. برخلاف کیف پولهای معمولی، کیف پولهای دیجیتالی هیچ مقدار ارز فیزیکی را در خود جای نمیدهند. در واقع ارزهای دیجیتالی در هیچ کجا و به هیچ صورت فیزیکیای نگهداری نمیشوند. تمام اطلاعات موجودیت آنها و تراکنشها بر روی بلاک چین ذخیره میگردد.
کیف پولهای ارزهای دیجیتالی معمولاً نرمافزارهایی هستند که کلیدهای عمومی و خصوصی شمارا در خود نگهداری میکنند و در واقع رابط میان شما و بلاک چینهای مختلف هستند؛ از همین رو کاربر میتواند مقدار ارز موجود خود را بررسی کند، پول ارسال یا دریافت کند و دیگر عملیاتهای مرتبط را با آن به انجام برساند. وقتیکه فردی به شما بیت کوین یا هر نوع ارز دیجیتالی دیگر میفرستد درواقع مالکیت این ارزها را به کیف پول شما انتقال میدهد. بهمنظور ارسال ارز دیجیتال، کلیدهای خصوصیای که در کیف پول شما ذخیرهشدهاند باید با آدرسهای عمومیای که به ارزهای شما مرتبط است همخوانی داشته باشند. در این میان هیچگونه انتقال فیزیکی از ارزها صورت نمیپذیرد. تراکنش بهصورت گزارشی از تراکنش بر روی بلاک چین انجام میشود و شما آن را در تغییر ماندهحساب ارزهای دیجیتالی خود در کیف پولتان مشاهده میکنید.
به گزارش خبرگزاری تسنیم ارز دیجیتال با 2 ویژگی به خصوصی که دارد ابزاری کاملا متناسب با دور زدن تحریم ها محسوب میشود. اما متاسفانه بانک مرکزی و وزرات ارتباطات در طراحی رمز ارز ملی کم کاری و امروز و فردا می کنند.
دو ویژگی مهم بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال که وجه تمایز آنان با ارزهای سنتی رایج جهانی همچون دلار و یورو است:
انتشار غیرمتمرکز: آن است که موجب شده هیچ نهاد بهخصوصی از جمله بانکهای بزرگ کشورها و دولتها نتوانند کنترل شبکه بیت کوین را به دست بگیرند و مبادلات در آن فارغ از مسائل دیپلماتیک است. اما با این حال بیت کوین میتواند برای پرداخت هزینه کالاها و خدمات مختلف بهصورت الکترونیکی مورد استفاده قرار بگیرد و در اینخصوص همچون دیگر ارزهای سنتی نظیر یورو و دلار و حتی ریال عمل میکند که بهصورت مجازی و اینترنتی نیز میتوان از آن برای خرید محصولات بهره گرفت
ناشناس بودن معامله کنندگان: ویژگی بعدی که بیت کوین را خاص می کند پنهان بودن هویت خریداران و فروشندگان رمز ارز ها هست که توانایی ردیابی و رصد را برای نهادها و سازمان ها غیرممکن می کند. موضوع نظارتپذیری در بلاک چین در شرایطی که حتی برای ایجاد یک صرافی باید اساسنامه و مجوز بانک مرکزی را اخذ کند اما ارزهای دیجیتال مشمول چنین مجوزها و اقداماتی نمیشوند.
این دو ویژگی باعث شده ارزهای دیجیتال ابزاری مناسب برای دور زدن تحریم های بین المللی و ایجاد یک کانال ارزی غیرشفاف برای انجام مراودات مالی خارجی و دریافت ارز حاصل از فروش نفت باشد.
اسفند 96 بود که جناب آقای آذری جهرمی خبر طراحی پایلوت رمز ارز دیجیتالی ملی و ایرانی توسط بانک وابسته به این وزارتخانه یعنی پست بانک خبر داد ولی تاکنون پس از حدود 2سال هیچ خبری از طراحی توسط این بانک نشده است. با پیگیری های به عمل آورده گویا ناتوانی علمی و فنی مجموعه وزراتخانه ارتباطات باعث به تعویق افتادن و عدم طراحی این ابزار دور زدن تحریم ها شده است.
وزیر ارتباطات در اردیبهشت سال گذشته با تاکید بر قابلیت دور زدن تحریم با فناوری بلاکچین گفته بود: غیرمتمرکز بودن و عدم نظارت هیچ نهاد رگولاتوری مالی بر ارزهای مجازی از جمله خصوصیات پولهای دیجیتالی است؛ تمامی رمز ارزها قابلیت دور زدن تحریم دارند چرا که تحت نظارت رگولاتور مالی ایالاتمتحده آمریکا نیستند و این مساله در ارز مجازی ملی نیز طبیعتا وجود دارد. اما در مرداد ماه سال گذشته وزیر جوان ارتباطات توپ را در زمین بانک مرکزی انداخت و گفت: در حوزه ارزهای رمزنگار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تصمیم گیر نیست و تمامی مباحث این حوزه به بانک مرکزی مربوط میشود اما وزارت ارتباطات در این حوزه در حال پژوهش و فعالیتهای آزمایشگاهی است تا بتواند از بستر بلاک چین و رمز ارزها استفاده کند.
قبل از جنگ جهانی اول، بانکهای مرکزی هر کشور پول خود را بر حسب مقدار معینی طلا تعریف می کردند و ملزم به خرید و فروش هر مقدار طلا با نرخ تعییین شده بودند. اما ذخایر طلای کشورها محدود بود، بنابراین پول کاغذی پا به میدان گذاشت. عرضه و رونق پول کاغذی تورم و بی ثباتی سیاسی را به دنبال داشت بنابراین نظارت های ارزی را می طلبید .
در جولای 1944 جنگ جهانی دوم پایان یافت. قرارداد برتون وودز ) نظام پایه طلا _ارز( دلار آمریکا را به عنوان یک پول و ذخیره بین المللی برگزید )در واقع دلار فرزندی است که بعد از جنگ جهانی دوم متولد شد). بر اساس این قرارداد ایالت متحده آمریکا قیمت دلاری هر اونس طلا را در سطح 35 دلار تثبیت کرد و پولهای سایر کشورها با نرخ ثابتی نسبت به دلار تعریف شدند .
انتظار کاهش یا تضعیف ارزش دلار آمریکا در مواجه با کسری تراز پرداخت در اوایل1971 از دلایل فروپاشی نظام برتون وودز بود. این مساله منجر به خروج وسیع سرمایه از آمریکا شد به طوری که نیکسون رییس جمهور وقت آمریکا قابلیت تبدیل دلار به طلا را لغو نمود .قابل ذکر است وقتی ارزش پول یک کشور کاهش پیدا کند صادرات آن افزایش و واردات آن کاهش می یابد و از این طریق کسری تراز پرداخت ها از بین می رود به تبع این امر اقتصاد قوی می شود، بیکاری در اقتصاد پایین می آید و نرخ رشد اقتصادی و فعالیت اقتصادی بالا خواهد رفت . از آنجا اقتصاد های ملل مختلف در جهات گوناگونی حرکت کردند و یک سری تعدیلات لازم بود . محدودیتهای ورود و خروج سرمایه توسط بیشتر کشورها حذف شدند.
شرکت کنندگان اصلی بازار ارز برای تعدیل کردن نرخهای ارزشان بر اساس ارزشهای مورد انتظارشان آزاد گذاشته شدند (نظام نرخهای شناور ارز) قابل ذکر است در نظام شناور ارز، عرضه و تقاضا، تعیین کننده قیمت ارز می باشد. بنابراین افزایش عرضه یا کاهش تقاضا یک ارز در بازار موجب کاهش قیمت و افزایش تقاضا یا کاهش عرضه موجب افزایش قیمت ارز مورد معامله می شود.
بانکها که می خواستند برای خدمات دهی به مشتریانشان حداکثر بهره وری را از شناور بودن نرخ ارزها به دست آورند فعالانه به تجارت با یکدیگر پرداختند و در نتیجه بازار بین بانکی(interbank) ایجاد شد .
در حال حاضر بازار ارز که ارزش معاملات آن روزانه بالغ بر 1.5 تریلیون دلار می باشد، هر فرصت سرمایه گذاری در هر بازاری را کوچک جلوه می دهد . بنابراین ضرورت دارد به این بازار توجه گردد. برای رسیدن به درجه بالایی از توسعه یافتگی ،اقتصاد دانان توسعه ،عقیده دارند که سرمایه گذاری و انباشت سرمایه باید بگونه ای در راستای تولید در اقتصاد انجام گیرد تا اقتصاد کشور در مسیر رشد پایدار اقتصاد حرکت کند ،اما در این میان تغییرات نرخ ارز می تواند بر مبادلات تجاری تاثیر خاصی گذارد در چند سال گذشته به دلیل نوسانات زیاد حاصل از تغییرات نرخ ارز سبب شده تا سرمایه گذاران به فکر سرمایه گذاری در بازار ارز شوند و از تغییرات سریع ارزها و اختلافات میان آنها بهرهمند شوند .بنابراین مقوله جدیدی به نام بازار فارکس شکل گرفته است که سرمایه گذاران تمایل به سرمایه گذاری در این بازار دارند و یکی از عوامل ترغیب کننده سرمایه گذاران، درصد بازده بالای این سرمایه گذاری می باشد.
بازار فارکس (فارکس اصطلاحی است لاتین بر گرفته از دو کلمه Foreign Exchange که به معنی تبادل ارزهای خارجی می باشد) ، در سال 1971 ، وقتی نرخهای خرید و فروش ارزها تحت نظام شناور ارز درآمدند، ایجاد شد . بازار فارکس ) خرید و فروش ارز(بزرگترین بازار در جهان می باشد، ارزش معاملات روزانه این بازار بالغ بر 1.5 تریلیون دلار است که در قیاس با گردش 10 بیلیون دلاری بازار سهام آمریکا حجم معاملات بسیار بیشتری را شامل می شود . بازار فارکس مکان مرکزی سازمان یافته ای ندارد، در این بازار معاملات ارزی از طریق کامپیوتر و تلفن از جای جای مختلف این کره خاکی انجام می شود در مقابل دلار خرید و فروش می شوند
تا سال 1998 این بازار به بانکها و موسسات بزرگ اختصاص داشت که به خرید و فروش ارزهای مختلف بین خودشان به منظور کسب سود های عظیم اقدام می نمودند . بزرگترین، کاراترین و پویاترین بازار مالی در جهان با گردش مالی روزانه 1.5 تریلیون دلار (سی برابرحجم معا ملات روزانه بازار سهام و اوراق قرضه و خزانه داری امریکا)
فارکس خرید یک ارز و فروش ارز دیگر در یک بازار over the counter (بازاری که مکان فیزیکی ندارد) می باشد که ارزها به صورت جفتی معامله می شوند مانند: (EUR/USD)
حجم عظیمی از این معاملات ارزی به جای نقل وانتقال واقعی ارز,ازطریق بدهکار و بستانکار کردن حسابهای بانکی انجام می شود. با توجه به اینکه همه ملل بسوی جهانی سازی اقتصاد پیش می روند و همه فعالیتهای اقتصادی نهایتا باید به پول برگردانده شوند فعالیت این بازار ادامه خواهد یافت و هرگز متوقف نمی شود! نخستین خشت تجارت با انجام اولین معاملات پایاپای بر زمین خاکی نهاده شد . با گذ شت زمان مشکلات موجود از جمله حمل و نقل کالا موجب شد که این روش به معاوضه کالا با اشیا قیمتی نظیر طلا و نقره تبدیل شود و این پایه ای شد برای ضرب سکه . روند تبادلات تا جایی پیش رفت که در قرون وسطی منجر به چاپ اسکناس شد . اما مشکل موجود در این زمینه ، انتخاب پشتوانه مناسب برای چاپ اسکناس بود . اساس کار بر این بود که به ازای میزان طلایی که هر کشور داشت ، میتوانست اسکناس چاپ کند و هر شخص می توانست در ازای اسکناس از بانک طلا دریافت کند . اگر در یک زمان مراجعه کنندگان زیادی تقاضای تبدیل اسکناس به طلا می کردند، خزانه تخلیه شده و میزان تورم افزایش می یافت.
بزرگترین مشکلات سیستم ( طلا پشتوانه پول) همین عدم کتنرل پول بود . استاندارد تبادلات ارزی در این زمان توسط نماینده ارشد سیستم اقتصاد بین المللی تعیین می شد و بدین طریق ارزهای مختلف ارزش گذاری می شدند . به عبارتی نرخ طلا ،موجب افزایش یا کاهش نرخ ارزهای مختلف می شد. به دلیل مشکلات فراوان این سیستم ، در جولای1944 ، کشورهای متحد شامل آمریکا ،برتانیا ی کبیر و فرانسه طی کنفرانسی که در برتون وودز معروف شد ، یک ارز مشترک که دلار بود انتخاب و ارزهای دیگر بر حسب دلار ارزش گذاری شدند
برای مشخص کردن ارزش دلار از طلا استفاده می شد ، بدین صورت که ارزش هر اونس طلا 35 دلار تعیین شد .این پیمان باعث یک قطبی شدن اقتصاد جهانی شد . در این پیمان کشورهای عضو پذیرفتند که محدوده تغییر ارزش ارزهای خود را در صد مشخصی ( کمترازده درصد (در نظر بگیرند و تغیرات بیشتر از محدوده را مهار کنند . این سیستم تا سال 1967 استفاده می شد تا این که در این سال شخصی به نام پرو فسور( میلتون فریدمن) به بانک شیکاگو مراجعه کرد و زمانیکه ارزش پوند کم شده بود در خواست وام پوند کرد.
به عبارتی وی در نظر داشت که از افزایش نرخ پوند استقاده کرده و سود ببرد) یک موقعیت (BUEاما بازار جهانی و تبادلات ارزی باعث شد که رفته رفته پیمان برتون وودز اعتبارخود را از دست بدهد و در سال 1979 کمیته اقتصادی اروپا سیستم جدیدی با نام سیستم مالی ارو پا که باعث ثبات ارزهای اروپای می شد ، ارائه کرد .
این پیمان در سال 1990 با تلاش تعدادی از کشورهای اروپایی در جهت ارزش گذاری ارزهای خود به طور کلی نقض شد و به دنبال این روند کشورهای اروپایی در سال 1991 در ما ستریخ برگزار کردند که طی آن یک ارز انتخاب شد . طبق پیمان ماستریخ یورو به عنوان ارز مشترک کشورهای عضو اتحادیه اروپا تعیین شد . بدین شکل تک قطبی بودن دلار به نوعی حذف شد . در سال 2002 یورو رسما وارد تجارت جهانی شد و معاملات جهانی بر حسب یورو به دلار انجام گرفت . در حال حاضر ، دلار و یورو در کنار ارزهای قدرتمند دیگر همچون پوند ، ین ، فرانک و ... بازار تبادلاتی را شکل داده اند که باعث معاملات روزانه به ارزش 1.6 تریلیون دلار شده است . این بازار ، بازار فارکس است .
فارکس اختصار ارز خارجی است و یک ارز جهانی بین بانکی یا بازار بین معامله گران است که در آن از سیستم نرخ ارز های شناور استفاده می شود . اکثر مردم دانش کمی در مورد فارکس دارند . فارکس بزرگترین بازار سرمایه گذاری جهان با تعداد تقریبی 1.5 الی 2 تریلیون دلار در روز است. بعضی افراد برآورد می کنند که با مبادلات نیویورک 2تا 3 ماه تجاری طول می کشد که معادل یک روز کاری در فارکس است.
بازار فارکس بازار بسیاز بزرگی است که افراد زیادی در آن شرکت می کنند که نه تنها یک بازیگر بلکه حتی یک دولت بزرگ نیز نمی تواند کاملا کنترل مسیر و جهت طولانی مدت بازار را کنترل کند . بنابراین تعدادی از متخصصان از فارکس بعنوان " بهترین و سطح بالاترین زمین بازی " یاد کرده اند .
در شرح تجارت " فارکس " کلمه بازار کلمه گمراه کننده ای است . تجارت فارکس بین صدها بانک بزرگ است که معاملات کمپانیهای بزرگ و دولتها را انجام می دهد .
این موسسات مکررا" نرخ ارز ها را در اختیار یکدیگر و بازار گسترده تر قرار می دهند. آخرین نرخ اعلام شده یکی از این بانکها ، آخرین نرخ بازار برای آن ارز است . معاملات از طریق اینترنت بوسیله تلفن واز طریق ترمینالهای کامپیو تر در صد ها نقطه از جهان انجام می شود
اولین جلسه که جلسه توکیو است هر هفته صبح دوشنبه در منطقه آ سیا – اقیانوسیه که نیمه شب شنبه در آ مریکا ست شروع می شود . معاملات همچنان بدون وقفه انجام شده و به سمت لندن و نیویورک حرکت می کند تا بازار در بعد از ظهر جمعه بسته شود .
برای اکثر کارگزاران آن لاین 4 جفت ارز مهم وجود دارد که تقریبا سریع ترین نقدینگی را ارائه می کنند .
یورو / دلار آ مریکا
دلار آمریکا / ین ژاپن
پوند ا نگلیس / دلار آ مریکا
دلارآمریکا / فرانک سوئیس
زیبایی تجارت فارکس به صورت انفرادی آن است که، یک فرد می تواند به صورت موقتی ویا مدت زمان طولانی معامله کند . آ نها می توانند از استراتژیهای طولانی مدت برای معاملا ت خود استفاده کنند که در این استراتژیها یک یا دو بار در روز باید بازار را چک کنند یا اینکه می توانند از متدهای کوتاه مدت که نیاز به بر رسی بازار تنها برای چند ساعت در روز دارد استفاده کنند
برای معاملهگرانی که سرمایهی اندکی دارند، معاملات روزانه در تعداد محدود روش خوبی برای ورود به بازار فارکس است. کسانی که چشمانداز بلندمدت و سرمایهی بیشتری دارند، استراتژی «کری ترید» جایگزین بهتری است.
در هر دو روش معاملهگر باید زمانبندی درستی داشته باشد زیرا زمانبندی عنصر کلیدی مدیریت پورتفولیو است. همچنین مانند هر معامله و سرمایهگذاری دیگری معاملهگر باید به خوبی ویژگیهای شخصیتیاش را بشناسد تا بتواند جلوی تصمیمهای احساسی و غیرمنطقیاش را بگیرد. همیشه بر مبنای منطق و قضاوت درست اقدام کنید.